HĐ Sáng ngày mồng 8 tháng 02 năm Nhâm Dần (tức ngày 10 tháng 03 năm 2022). Tiết Xuân ấm áp, chan hòa với muôn hoa đua nở, hân hoan chào đón các vị Tăng Ni từ khắp nơi cùng vân tập tại chùa Phước Quang, quận Cam, tiểu bang California, để tham dự lễ tưởng niệm Đức Thánh Tổ Ni Đại Ái Đạo.
Nương lịch sử con tìm về quá khứ
Kiều Đàm Di bậc Trí tuệ thượng thừa.
Ngược dòng lịch sử hơn 25 thế kỷ qua Đức Thánh Tổ Đại Ái Đạo, với ý chí cầu đạo ngút ngàn, đã từ bỏ ngôi mẫu nghi thiên hạ, từ bỏ cung vàng điện ngọc, cùng với 500 công nương quý tộc từ kinh đô đến thành Tỳ-xá-ly, khẩn cầu xin Đức Phật cho phép Ni giới được xuất gia và gia nhập Tăng đoàn. Ngài đã thành lập kỷ cương Ni đoàn để phụng sự và hoằng dương Phật pháp.
Nhiệt huyết ấy của Ngài được lan tỏa và duy trì bởi các bậc Trưởng lão Ni tiền bối và cho đến hôm nay, nó vẫn còn tuôn trải trong lòng của Ni chúng hậu bối chúng con trên đất nước Hoa Kỳ này, cũng như ở khắp mọi miền Việt Nam và khắp nơi trên thế giới.
Hôm nay, cũng với bầu nhiệt huyết ấy, chư Ni chúng con đang sinh hoạt và hoằng pháp tại Hoa Kỳ, hướng về tương lai của sự kế thừa trong niềm tin và trí tuệ. Với tinh thần hoài niệm ân xưa, chúng con hân hoan, thành kính, tổ chức Đại lễ tưởng niệm Đức Thánh Tổ Ni Đại Ái Đạo Kiều Đàm Di.
Không có gốc cành kia sao xanh lá
Không có cành, hoa trái nở từ đâu?
Lễ tưởng niệm về vị Sơ Tổ Ni giới Kiều Đàm Di, gia tăng niềm tin, giúp Ni giới học hỏi công hạnh, củng cố ý chí, nhắc nhở nhau trên con đường tiến tu đạo nghiệp. Ni sư Thích Nữ Như Quang Trụ trì chùa Phước Quang không ngại không gian chùa còn khiêm tốn, vẫn mạnh dạn đứng ra dựng lều, dựng rạp ngoài sân, tổ chức lễ tưởng niệm, để chư Ni ở khắp nơi trên Hoa Kỳ, có dịp tụ hội về để nhớ đến cội nguồn của mình.
Ni sư Thích Nữ Như Quang, lòng tràn đầy cảm xúc, nghẹn ngào trình bày như sau: “Bổn tự chúng con được hội đủ duyên lành, nghìn năm một thuở, hiệp cùng chư Ni quanh vùng, bằng tất cả tâm tư, nguyện vọng long trọng mạo muội tổ chức “Đại Lễ Tưởng Niệm Đức Thánh Tổ Ni Đại Ái Đạo Kiều Đàm Di” và các vị Trưởng lão Ni tiền bối…
Với tâm nguyện thiết tha, ngập tràn lòng tôn kính, tri ân chư Tổ Ni ngày xưa đã trải qua biết bao gian nan, công lao khổ nhọc, mới được dự vào hàng Thích tử của Như Lai. Ngài đã tận tâm, tích cực, nỗ lực tu hành, dốc hết chí mình để phụng sự cho nhân sinh, thương cảm biết bao thân phận nữ nhi, quyết lòng giải thoát ra khỏi bờ sinh tử. Nếu như xưa kia không có sự hi sinh vĩ đại của chư Tổ Ni, thì ngày hôm nay đâu có hàng Thích Nữ của chúng con. Nghĩ đến đây, chúng con chạnh lòng, bùi ngùi, tha thiết, thương kính, tri ân, bằng tất cả tâm tư chí thành, hướng vọng về ân đức và công hạnh của Đức Thánh Tổ Ni Kiều Đàm Di cùng những bậc Trưởng lão Ni tiền bối, những thế hệ đã dày công, vun bồi và cống hiến cho Đạo pháp và dân tộc, khai sáng và nâng bước cho Ni giới từ Việt Nam đến phương trời hải ngoại, từ quá khứ cho đến ngày hôm nay.
Một lần tưởng niệm bao lời ý,
Thương cảm người xưa dạ khó bì,
Vinh hoa buông bỏ tìm chân lý
Quên cả thân vàng, phận Quốc phi
Tổ Đại Ái Đạo Kiều Đàm Di
Ni giới một lòng dạ khắc ghi,
Gắng công tu học cho bền chí,
Xứng đáng tặng đời một chữ Ni.
Ni sư Thích Nữ Như Minh (em ruột của Ni sư TN. Như Quang) trước di ảnh của Thánh Tổ Kiều Đàm Di, cùng tuyên đọc tiểu sử của Ngài:
“Đức Thánh Tổ Ni Đại Ái Đạo Kiều Đàm Di, tên thật là Mahàpajàpati Gotami. Ngài là công chúa, con của vua Thiện Giác, là em gái của Hoàng hậu Maha Maya. Khi Hoàng hậu Maya hạ sinh Thái tử Tất Đạt Đa được 7 ngày, thì Hoàng hậu Maya băng hà. Vua Tịnh Phạn tấn phong Di mẫu Gotami làm Hoàng hậu. Di mẫu đã hết dạ yêu thương và chăm sóc cho Thái tử Tất Đạt Đa như con ruột của mình. Khi Di mẫu hạ sinh hoàng nam Nan Đà và công chúa Tôn Đà La Nan Đà, Ngài đã hy sinh tình mẫu thân, giao các con ruột của mình cho các thị nữ chăm sóc. Nhờ vậy Ngài có thêm thời gian nuôi nấng, chăm sóc, thương yêu dạy dỗ Thái tử Tất Đạt Đa cho đến ngày khôn lớn và thành gia thất với công chúa Da Du Đà La. Nhưng hạnh phúc thế gian không đem lại niềm vui vô biên, khi cuộc sống còn có nhiều đau khổ bởi vô thường chi phối, Thái tử Tất Đạt Đa quyết chí xuất gia tầm đạo. Ngài tu tập và chứng thành quả vị Vô Thượng Chánh Đẳng Chánh Giác. Sau đó, Đức Thế Tôn trở về thành Ca Tỳ La Vệ, Ngài thuyết pháp độ cho Vua cha, cho Di mẫu và cả hoàng tộc Thích Ca đều thấm nhuần Đạo cả.
Trong bài Kinh Trì Pháp Túc Sanh truyện, với trí tuệ thông minh của Người hiền trí, Di mẫu thấm nhuần được Chánh Pháp của Thế Tôn, trải nghiệm được niềm vui tịch tịnh trong Chánh Pháp, Ngài dõng mãnh, tín tâm kiên cố, quyết chí thực hiện cuộc hành trình vĩ đại từ bỏ tất cả mọi vinh hoa, phú quý, ngũ dục của thế gian, cầu xin xuất gia. Ngay sau đó, Di mẫu Mahàpajàpati và 500 người nữ dòng tộc Thích Ca được Đức Phật cho phép thọ Đại giới, trở thành những vị Tỳ-kheo-ni đầu tiên của Giáo đoàn Ni.
Sau khi thọ lãnh giới pháp Di mẫu nhiệt tâm, tinh cần tu tập Bát Kỉnh Pháp, và được Đức Thế Tôn hướng dẫn Thiền định. Chỉ trong một thời gian ngắn, tinh cần tu tập, Ngài đạt được chứng đắc Thánh quả A La Hán. 500 vị Tỳ-kheo-ni cũng lần lượt đạt chứng quả A La Hán. Một hôm, tại Tinh xá Kỳ Viên, Di mẫu Mahàpajàpati được Đức Phật xác nhận là vị “Thánh Kinh Nghiệm Đệ Nhất”, Ngài sống hưởng thọ hạnh phúc, giải thoát Niết-bàn.
Di mẫu Mahàpajàpati tuyên bố chánh trí của mình và tán thán hạnh đức của Đức Thế Tôn để nói lên lòng biết ơn của Ngài.
Bậc Giác ngộ anh hùng!
Con xin đảnh lễ Ngài,
Ngài là Bậc Tối thượng,
Giữa mọi loài chúng sanh,
Ngài giải khổ cho con,
Cùng rất nhiều người khác…
Di mẫu Kiều Đàm Di mãi mãi là tấm gương sáng cho Ni đoàn từ thời xưa và đến nay. Ni sư Thích Nữ Tiến Liên, đại diện cho chư Ni hậu học đọc văn tưởng niệm kính dâng lên Thánh Tổ:
“Dưới sự hướng dẫn, dìu dắt của Đức thánh Tổ Ni Kiều Đàm Di, Giáo đoàn Tỳ-kheo-ni thời bấy giờ đạt được những thành tựu thù thắng. Có nhiều bậc Trưởng lão Ni chứng đắc Thánh quả A La Hán.
Dẫu rằng tứ đại tiêu tan,
Danh thơm vẫn ở thế gian muôn đời,
Pháp thân lồng lộng sáng ngời,
Chan hòa pháp giới, rạng ngời sử son.
Dẫu biết, Ngài rất ung dung tự tại với sự đến, đi, được, mất trên cõi đời này, nhưng hàng hậu bối chúng con vẫn tha thiết muốn được chiêm bái Ngài ở giữa hơi thở đất trời. Để chúng con được hạnh phúc, tự hào dâng lên lời tri ân di giáo của Ngài, nhờ đó, chúng con có được những công hạnh, ân đức thù thắng trên con đường tiến tu và hoằng Pháp.
Kính lạy Ngài!
Chúng con đang hiện diện nơi đây, để hồi tưởng về thâm ân, hạnh đức của Ngài, những lời giáo dưỡng của Ngài vẫn đang tuôn chảy trong nhịp đập con tim của mỗi Ni giới chúng con. Ngài đã thắp sáng cho chúng con bằng Ngọn Hải đăng giải thoát. Chúng con xin nguyện nương ánh sáng vô thượng này, để vững bước chân trên Đạo lộ Giải thoát.”
Để tiếp nối chí nguyện đó, Ni sư Thích Nữ Giới Hương cũng thay mặt chư Ni phát nguyện thăng hoa giới đức, thực hiện sứ mạng xuất thế thiêng liêng, tiếp nối mạng mạch Phật pháp, góp phần trang nghiêm cho Ni đoàn mà Thánh Tổ Kiều Đàm Di A La Hán đã để lại.
– Chúng con nguyện giữ gìn giới luật Tỳ-kheo-ni như mạng mạch của Phật pháp.
– Lấy sự tu tập giải thoát làm sự nghiệp chính.
– Thúc liễm thân tâm, chánh niệm, tỉnh giác, hộ trì sáu căn.
– Mỗi nửa tháng tụng giới để ôn cố và tri tân: Cần phải linh hoạt, biết thích ứng và áp dụng giới luật vào đời sống hiện thực, chứ không phải chỉ là cứng ngắc trong khuôn sáo.
– Vâng giữ Bát kính pháp, biểu thị đạo hạnh khiêm cung của những bậc nghiêm trì truyền thống cao đẹp của Phật pháp.
– Tuân giữ pháp lục hòa, kính trên nhường dưới, nâng đỡ chư Ni và hộ trì hàng xuất gia và tại gia.
– Trau giồi Pháp học và thực hành chứng ngộ (pháp hành). Lấy giới hạnh đoan nghiêm làm gương lành cho hàng ngũ xuất gia và tại gia. Hành đạo với tất cả lòng thành kính, chân thật tự nhiên và không lợi dưỡng.
Giới Ni lan tỏa muôn nơi
Đại Ni độ chúng chơi vơi Ta bà.
Tri ân Thánh Tổ Pháp hoa
Rập đầu tôn kính bao la phát nguyền.
Quý Phật tử thiện nam tín nữ luôn vô cùng hoan hỉ và đồng hành cùng chư Ni trong mọi Phật sự của chùa. Phật tử Tịnh Nguyện đại diện cho hàng Phật tử tại gia, dâng lên đôi dòng cảm tưởng trong ngày lễ Về nguồn, nhớ ơn Thánh Tổ Đại Ái Đạo như sau:
“Chúng con là những hàng Ưu-bà-tắc, Ưu-bà-di được dự vào hàng thất chúng (bảy chúng: Tỳ-kheo, Tỳ-kheo-ni, Thức-xoa-ma-na, Sa-di, Sa-di-ni, Ưu-bà-tắc, Ưu-bà-di), được thừa hưởng gia tài tuệ giác vô thượng của chư Phật Tổ, được chư tôn Thiền đức dạy bảo và đây cũng là lần đầu tiên, chúng con được đầy đủ phước duyên nghe qua những dòng lịch sử của Đức Thánh Tổ Ni Đại Ái Đạo. Chúng con thật xúc động, tự hào và hạnh phúc biết bao…
Hàng Phật tử Ưu-bà-tắc, Ưu-bà-di chúng con cũng xin phát nguyện tinh tấn tu hành, hộ trì ngôi nhà Phật pháp, xin nguyện suốt đời nương tựa và phụng sự Chánh pháp để lợi lạc
chung cho chúng con và tất cả chúng sanh.
Người xưa tuy đã qui Tây
Nhưng công hạnh ấy sử xanh lưu truyền
Thánh Tổ Ni Kiều Đàm Di
Chúng con xin nguyện khắc ghi ân Ngài.”
Thích Nữ Giới Hương
